Metaller, günlük hayatımızın her alanında yer alan ve birçok farklı şekilde kullanılan önemli malzemelerdir. Ne yazık ki, metaller zamanla korozyon adı verilen bir süreçten etkilenerek bozulabilir ve işlevlerini yerine getiremez hale gelebilirler. Korozyon türleri arasında ise galvanik korozyon, farklı metallerin bir araya gelmesi sonucu ortaya çıkan ve oldukça yaygın bir problemdir.

Bu yazıda, galvanik korozyonun ne olduğunu, nasıl oluştuğunu, hangi durumlarda ortaya çıktığını ve önlenmesi için neler yapılabileceğini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Galvanik Korozyon Nedir?

Galvanik korozyon, farklı metalllerin veya alaşımların, iletken bir ortamda (elektrolit) bir araya gelmesi sonucu ortaya çıkan bir korozyon türüdür. Bu durumda, metallerden biri anot, diğeri ise katot görevi görür. Anot, elektronlarını katoda kaybederek oksitlenir ve korozyona uğrar. Katot ise elektronları alarak korunur ve korozyona karşı direnç gösterir.

Galvanik Korozyon Nasıl Oluşur?

Galvanik korozyonun oluşması için üç temel faktör gereklidir:

• Farklı metaller veya alaşımlar: Galvanik korozyon, iki metal veya alaşım arasında oluşur. Bu metallerin elektrokimyasal potansiyelleri (asillikleri) farklı olmalıdır. Elektrokimyasal potansiyeli yüksek olan metal (anot) korozyona uğrar, düşük olan metal (katot) ise korunur.
• Elektrolit: Elektrolit, elektrik akımı taşıyabilen bir çözeltidir. Su, tuzlu su, asitler ve bazlar elektrolit görevi görebilir.
• Elektriksel bağlantı: İki metal veya alaşım, elektriksel olarak birbirine bağlanmalıdır. Bu bağlantı doğrudan temas veya iletken bir çözelti aracılığıyla olabilir.

Galvanik Korozyon Örnekleri:

• Galvanizli çelik: Galvanizli çelik, çeliğin çinko ile kaplanmasıyla üretilir. Çinko, çelikten daha asil bir metaldir. Bu nedenle, galvanizli çelik bir ortamda suya veya neme maruz kaldığında, çinko öncelikle korozyona uğrar ve çeliği korur.
• Bakır ve alüminyum: Bakır, alüminyumdan daha asil bir metaldir. Bu nedenle, bakır ve alüminyum bir araya getirildiğinde, alüminyum korozyona uğrar ve bakır korunur.
• Diş dolguları: Farklı metal alaşımlardan yapılan diş dolguları, tükürük gibi iletken bir ortamda galvanik korozyona neden olabilir.

Galvanik Korozyon Önleme Yöntemleri:

• Metal seçiminde dikkatli olun: Farklı metalleri bir araya getirirken, galvanik korozyon olasılığını göz önünde bulundurmak önemlidir. Mümkünse, galvanik seriye göre birbirine yakın metaller seçilmelidir.
• Elektriksel izolasyon: Farklı metaller, elektriksel olarak birbirinden izole edilmelidir. Bu, plastik veya kauçuk gibi yalıtım malzemeleri kullanılarak yapılabilir.
• Kaplama: Metaller, daha asil bir metal ile kaplanarak galvanik korozyondan korunabilir. Örneğin, çelik çinko ile galvanize edilerek korozyona karşı korunabilir.
• Boya ve vernik: Metaller, boya veya vernik ile kaplanarak elektrolit ile temasları önlenebilir.
• Koruyucu katotlar: Metal, harici bir elektrik akımı ile korunabilir. Bu yöntem, cathodic protection olarak bilinir.

Galvanik korozyon, metallerin ömrünü ve işlevlerini önemli ölçüde etkileyebilecek bir problemdir. Bu problemin önlenmesi için gerekli önlemlerin alınması, metallerin uzun ömürlü ve güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlayacaktır.

Bilgi Kaynakları:

• Wikipedia – Galvanik Korozyon: Wikipedia Galvanik Korozyon
• NACE International – Galvanic Corrosion: NACE International Galvanic Corrosion